ایزو به مفهوم سازمان بینالمللی برای استانداردسازی است. در حال حاضر، این سازمان بینالمللی متشکل از مؤسسات استاندارد ملی در 157 کشور دنیاست، که برپایهی یک مرکز در هر کشور و یک مرکز اصلی در شهر ژنو سوییس فعالیت میکند که وظیفهی هماهنگی مراکز مختلف را بر عهده دارد. امروزه، رعایت استانداردهای ایزو در تولید و عرضهی محصولات و خدمات از چنان اهمیتی برخوردار است که در عرصهی تجارت جهانی، استانداردهای ایزو شرط اولیه در داد و ستدهای بینالمللی قرار گرفتهاست.
در سال 1978 انگلستان، استاندارد مدیریت کیفیت BS5750[3] را برای سازمانهای خود جهت افزایش کیفیت معرفی نمود. سپس در سال 1987 و 1994 این استاندارد توسط ادارهی استاندارد جهانی بازنگری و تحت نام استاندارد ایزو9000 مشهور گردید. این استاندارد توسط کشورهای دنیا پذیرفته شد و به عنوان مرجعی برای استاندارد کردن فعالیتهای مدیریت کیفیت معرفی شد و تا کنون در هزاران سازمان کوچک و بزرگ دنیا استقرار یافته است (اصغری نژاد، 91، ص 10).
استانداردهای ایزو9000 یکی از شناختهشدهترین و معتبرترین استانداردهای مربوط به سیستمهای کیفیت هستند. در این خانواده استاندارد ایزو9001 نیازمندیهای سیستم کیفیت را تشریح میکند.
هدف نهایی از طرح و ایجاد استانداردهای ایزو سری 9000، کمک به سازمانها برای موفقیت در رقابت و راهبری و هدایت موثر سازمان است (شاه کرمی و شاه محمدی، 82، ص21).
در کشور ما این استاندارد از اوایل سال 1374 مورد توجه قرار گرفت و در آن سال اولین شرکت ایرانی (شرکت ایران رادیاتور) موفق به کسب گواهینامهی ایزو9002 شد (حلاج یوسفی، 75).
اگرچه با توجه به برخی نیازهای خاص، به نظر نمیرسد که برای تمام صنایع مناسب باشد ولی این مدیریت کیفیت استاندارد در تمام صنایع به دو دلیل عمده است. اول اینکه الزامات استاندارد برای کمک به جلب رضایت مشتریان است و مهمتر از همه اینکه ایزو 9000، شامل الزامات اساسی برای سیستم مدیریت کیفیت مورد نیاز است (بل، 2010، ص9).
[1] – History
[2] – International Standardization for Organization
[3] – Britain Standard
