دیل و پلانک (۱۹۹۹) تحقیقاتی درزمینه هزینه‌های کیفیت انجام دادند. نتایج نشاندهنده آن است که استفاده از هزینه های کیفیت به ۴ گروه دسته بندی می شوند. اول برای ارتقاء کیفیت به عنوان پارامتر کسب و کار، دوم منجر به اندازه گیری عملکرد و تسهیل فعالیت های بهبود، سوم ارائه ابزاری برای برنامه ریزی و کنترل هزینه‌های کیفیت درآینده و چهارم ارزیابی آن ها به عنوان انگیزه، عمل میکنند (دیل و پلانک، ۱۹۹۹).
چائوول و آندره[۵۰](۲۰۰۴) روابط بین اجزای هزینه کیفیت را مورد آزمون قرار دادند. آن ها نتیجه گرفتند که فعالیت های پیشگیری تاثیر مستقیم و مثبتی بر حاشیه سود دارد و هزینه‌های کیفیت با سرمایهگذاری در هزینه های پیشگیری و ارزیابی به طرز چشمگیری کاهش مییابد. سرمایهگذاری در ارزیابی ممکن است منجربه هزینه‌های غیرقابل قبول شود یا اینکه اعتبار یک شرکت را تحت تاثیرقرار دهد (چائوول و آندره، ۲۰۰۴).
هی[۵۱] (۲۰۱۰) در پژوهشی تحت عنوان سیستم های مهندسی کیفیت: هزینه کیفیت ،مفهوم مدیریت و کنترل کیفیت را مورد بحث قرار می دهد. وی به این نتیجه رسید که هدف از بکارگیری سیستم کیفیت کاهش هزینه های کلی کیفیت و دستیابی به بیشترین سود می باشد (هی،۲۰۱۰) .
چوپرا و گارگ[۵۲] (۲۰۱۱) در پژوهشی تحت عنوان الگوهای رفتاری طبقات هزینه کیفیت همبستگی بین طبقات مختلف هزینه کیفیت را مورد بررسی قرار می دهند. ایشان معتقد هستند که با افزایش کوشش ها به سمت فعالیت های ارزیابی و پیشگیری، هزینه های عدم تطابق کاهش می یابند، علاوه بر این همبستگی منفی بین هزینه های تطابق و هزینه های عدم تطابق وجود دارد (چوپرا و گارگ، ۲۰۱۱).
عمر و مورگان[۵۳] (۲۰۱۴) در پژوهش خود با عنوان یک مدل بهبود یافته برای هزینه یابی کیفیت به این نتیجه رسیدند که کاهش در هزینه های شکست منجر به کاهش یا عدم افزایش در هزینه های عدم تطابق می گردد و اینکه رویکرد حسابداری سنتی برای هزینه یابی کیفیت چندان کافی نیست زیرا نتایج آن به طور عمده ای به هزینه کار مستقیم بستگی دارد. در صورتی که هزینه کار مستقیم فقط ۳ درصد از کل هزینه های کیفیت را تشکیل می دهد (عمر و مورگان،۲۰۱۴ ).
۲-۱۲-۲٫ تحقیقات مرتبط انجام شده درایران:
هادوی (۱۳۷۵) پژوهشی با عنوان تدوین مدل اجرائی مدیریت کیفیت جامع برای صنایع مخابراتی راه دور ایران انجام داد. ابتدا مراحل تدوین یک مدل اجرائی مدیریت کیفیت جامع برای یکی از مراکز مخابراتی و صنعتی کشور تشریح نمود. دراین مدل اجرائی شرایط فعلی این سازمان مدنظر قرار گرفته است و مراحل مختلف به گونه ای طراحی گردیده است که منطبق با این شرایط بوده و سازمان را در رسیدن به اهداف مدیریت کیفیت جامع یاری رسانده است. مراحل اساسی سهگانه پیریزی، ایجاد و اجرا و بهبود مستمر و همچنین اقدامات یکه در هر مرحله باید انجام داد مدنظر قرار گرفته و شرح داده شده است (هادوی، ۱۳۷۵).
بهشتی و قوامی (۱۳۷۸) اقدام به پیاده سازی سیستم هزینهیابی کیفیت در شرکت فرآورده های نسوز پارس نمودند. و در این تحقیق به تبیین هر چه بیشتر ضرورت استفاده از هزینه یابی کیفیت با ذکر فواید ذکر شده پرداختند: آگاه کردن پرسنل شرکت از هزینه های مربوط به کیفیت ضعیف محصولات وخدمات، تشخیص اینکه در چه بخشی، بیشترین هزینه ها اتفاق می افتد، مقایسه هزینه‌های کیفیت در یک برنامه اجرایی با سایر برنامه ها، کاهش هزینه قیمت تمام شده و افزایش حاشیه سود، تقویت کار گروهی در دست یابی به اهداف کیفی و بدست آوردن داده های قابل استنادی برای ارزیابی پروژهها و شناسایی و حمایت از پروژههای یکه بیشترین امکان کاهش هزینه درآن ها وجود دارد (بهشتی و قوامی، ۱۳۷۸).
ابراهیمی (۱۳۸۰) پژوهشی با عنوان “بررسی هزینه‌های کیفیت درصنایع با مقیاس کوچک درشرکت فرمان خودرو سپاهان” انجام داد. در این پژوهش هزینه‌های کیفیت به عنوان یک روش علمی برای کمی کردن اندازه مسئله کیفیت طرح شده است. بر اساس اصول ومبانی نظری، این هزینه‌ها در چهار طبقه هزینه‌های شکست داخلی، هزینه‌های شکست خارجی، ارزیابی و پیشگیری تقسیم بندی شدند. هر طبقه خود متشکل از اجزایی است که بر حسب مسئله مورد بررسی این اجزاء و درجه اهمیت آن ها میتواند متفاوت باشد. با توجه به بررسیهای انجام شده، رهیافت هزینهیابی کیفیت به عنوان یک رهیافت مناسب جهت برآورد این هزینه‌ها شناسایی و به کار گرفته شد. نتایج بدست آمده نشان میدهد که این هزینه‌ها سهم قابل توجهی را در فروش شرکت طی یک سال مالی داشتهاند. بیشترین سهم نیز مربوط به طبقه هزینه‌های شکست داخلی بوده و پس از آن طبقات هزینه‌های ارزیابی، پیشگیری و شکست خارجی هستند. درنهایت از طریق تحلیل پارتو اقلام اصلی هزینه ای شناسایی شده وراه کارهایی جهت بهبود ارائه شده است (ابراهیمی، ۱۳۸۰).
رجبی(۱۳۸۰) پژوهشی باعنوان ” طراحی الگویی برای شناسایی و کنترل هزینه‌های کیفیت، مطالعه موردی شرکت تولیدی لاستیک دنا ” انجام داد. از آنجا که اطلاعاتی در گذشته در این رابطه وجود نداشت به این دلیل که این سیستم برای اولین بار در شرکت طراحی و اجرا میگردد فقط از اعداد و ارقام فروش جهت تجزیه و تحلیل هزینه‌های کیفیت استفاده گردید. این کار از طریق بررسی نسبت ها صورت گرفت. در سیستم هزینهیابی کیفیت فعالیت هایی که صرف شکست می شوند فعالیت بدون ارزش افزوده است. که از این طریق نشان داده شد چه مقدار از فعالیت های صورت گرفته در این شرکت فعالیت بدون ارزش افزوده است. به عبارتی نشان داده شد که عدم تفکیک این هزینه ها از هزینه‌های مالی چه مقدار باعث گمراهی استفادهکنندگان از صورت های مالی و این اطلاعات هزینهای می گردد. با تفکیک هزینه‌های کیفیت از هزینه‌های مالی مدیران قادر خواهند بود تصمیمات دقیقتری در جهت بهبود سیستمهای کیفیت شرکت اتخاذ کنند (رجبی،۱۳۸۰).
مکارم (۱۳۸۷) پژوهشی با عنوان ” رابطه هزینه با بلوغ سیستم کیفیت ” انجام داد. نتایج این تحقیق بر آن است تا تایید کند که در مراحل مختلف بلوغ سیستم کیفیت در یک سازمان، هزینه-های کیفیت به صورت منظم و قاعده‌مند تغییر میکند و نیز رابطهای میان سطح بلوغ سیستم کیفیت و رشد فروش و سود وجود دارد. جهت بررسی روابط مذکور ابزار پیمایش میان مدیران مالی شرکت های دارای گواهینامه مدیریت کیفیت توزیع گردید. بررسی این روابط با استفاده از روش همبستگی صورت گرفته است. براساس آزمون های انجام شده، وجود رابطه میان کل هزینه‌های کیفیت و نیز هزینه‌های پیشگیری و رفع نقص داخلی از یک سو و سطح بلوغ سیستم کیفیت از سوی دیگر، تایید شد اما وجود رابطه میان سطح بلوغ سیستم کیفیت و هزینه‌های ارزیابی و رفع نقص داخلی تایید نگردید (مکارم، ۱۳۷۸).
فلاح نژاد و دارابی (۱۳۸۸) به ارزیابی موانع توسعه هزینه‌های کیفیت درصنعت محصولات شیمیایی پرداختند. نتایج این تحقیق بیانگر این واقعیت است که غالباً مدیران و مسئولین حسابداری فاقد توانایی کافی جهت انتقال اطلاعات مالی به مدیران تصمیمگیرنده هستند. دراغلب این سازمانها نقش امورمالی صرفاً در کنترل دریافتها و پرداختها و ثبت وقایع به منظور جواب- گویی به الزامات قانونی خلاصه گردیده و کمتر به حسابداری مدیریت و سیستمهایی مانند هزینهیابی کیفیت به عنوان ابزار مدیریت جهت کنترل هزینه‌ها و برنامهریزی توجه شده است (فلاح نژاد و دارابی، ۱۳۸۸).
پورزرندی، مینویی و بیگدلی(۱۳۸۹) پژوهشی باموضوع طراحی الگوی شناسایی و محاسبه هزینه‌های کیفیت در صنایع خودروسازی انجام دادند. در این تحقیق به طراحی الگویی برای شناسایی و محاسبه هزینه های کیفیت در یکی از سالنهای تولیدی شرکت صنعتی ایران خودرو پرداخته شده است. به طوری که ابتدا عناصر هزینه‌های کیفیت در چهار گروه هزینه‌های پیشگیری، هزینه‌های ارزیابی و آزمون و هزینه‌های ناشی از خطاهای داخلی و خارجی تفکیک و طبقه بندی شدند. شناسایی فعالیتهای بدون ارزش افزوده و هزینه‌های پنهان کیفیت است و در نهایت این سیستم برای مدیران امکان اخذ تصمیمات دقیقتر در جهت بهبود سیستمهای کیفیت سازمان را فراهم می آورد (پورزرندی و همکاران، ۱۳۸۹).
درمطالعه موردی بر رفتار هزینه‌های کیفیت در شرکت قالب های صنعتی ایران خودرو(۱۳۹۰)، یافتهها آشکار میسازد که میتوان با کنترل هزینه‌های پیشگیری وارزیابی، روند هزینه‌های شکست را تحت کنترل درآورد، همچنین می توان درخصوص وضعیت ضایعات و دوباره کاری ها و نسبت آن با هزینه‌های کنترل کیفیت، اظهار نظر نمود. نمودار بدست آمده می تواند موید رابطه معکوس طرح شده توسط جوران باشد که بیان مینماید هزینه های پیشگیری و ارزیابی رابطه معکوس با هزینه‌های شکست دارد (تحقیقات شرکت قالب های صنعتی ایران خودرو،۱۳۹۰ ).
ایزدی نیا و کمالی (۱۳۹۲) در مطالعه ای به بررسی تاثیر اجرای سیستم هزینه یابی کیفیت بر مدیریت هزینه در شرکت پالایش گاز فجر جم پرداختند. یافته های پژوهش بیانگر وجود یک همبستگی منفی بین هزینه های پیشگیری، ارزیابی و سود سازمان با هزینه های خطای درون سازمانی و برون سازمانی می باشد که با افزایش کوشش ها به سمت فعالیت های پیشگیری و ارزیابی هزینه های خطای درون سازمانی و برون سازمانی کاهش پیدا می کند و با بکار گیری سیستم اطلاع رسانی و گزارشگری هزینه یابی کیفیت امر مدیریت بر هزینه ها به منظور کاهش خطا در سازمان و به دنبال آن کاهش در مجموع هزینه ها و افزایش درآمد فروش گاز تسهیل خواهد شد (ایزدی نیا و کمالی، ۱۳۹۲).
معروف خانی (۱۳۹۲) معتقد است که کیفیت به هزینه های پایین تر منجر می گردد و برای کاهش هزینه ها، توجه کردن صرف به فعالیت های پیشگیرانه کافی نیست بلکه داشتن نگرش جامع به هزینه فعالیت ها و نتایج حاصل از انجام آن ها مهم می باشد (معروف خانی،۱۳۹۲ ).
۲-۱۳٫ خلاصه وجمع بندی
به طور کلی این فصل شامل دو بخش مبانی نظری و پیشینه تحقیق می باشد. در بخش مبانی نظری هزینه های کیفیت و اجزای آن (هزینه‌های پیشگیری، هزینه‌های ارزیابی، هزینه‌های شکست داخلی و هزینه‌های شکست خارجی) کیفیت و انواع مدل های هزینه‌های کیفیت، انواع روش های جمعآوری هزینه‌های کیفیت و عوامل موثر بر هزینه‌های کیفیت مورد بحث قرار گرفت.
در تحقیق حاضر برای جمعآوری هزینه‌های کیفیت از روش سنتی و مدل مورد استفاده برای تعیین هزینه‌های کیفیت نیز مدلPAF میباشد.
در بخش پیشینه تحقیق نیز یافتههای تحقیقات انجام شده در خارج و داخل کشور در زمینه هزینه‌های کیفیت ارائه شده است.
فصل سوم
روش تحقیق
۱-۳٫ مقدمه
امروزه جهت انجام تحقیقات به ندرت میتوان بدون استفاده از روش های آماری اقدام به تفسیر، تبیین و تحلیل نتایج بدست آمده از تحقیقات و پژوهش‌های علمی کرد. اگر اطلاعات را از مهمترین ابزار تصمیم گیری بدانیم، علم آمار که با پردازش دادهها و تبدیل آن ها به اطلاعات مورد نیاز امکان تصمیمگیری را فراهم می کند یکی از مهمترین علوم محسوب خواهد شد. برای تفسیر و تبیین و تحلیل نتایج و آزمون فرضیات از علم آمار، نرم افزارهای آماری و برنامههای آماری استفاده خواهد شد.
فصل سوم به بررسی روش اجرای تحقیق مربوط می شود. ابتدا نوع تحقیق از نظر روش شناسی مشخص شده است و سپس جامعه آماری و مشخصات آن، حجم نمونه مورد نیاز و روش نمونه گیری، روش جمعآوری داده ها، پایایی و روایی ابزار و همچنین روش آماری مورد استفاده در این تحقیق بطور مفصل شرح داده شده است.
۳-۲٫ روش شناسی تحقیق
تحقیقات علمی بر اساس دو مبنا یعنی هدف و ماهیت و روش تقسیم بندی میشوند.
۳-۲-۱٫ دیدگاه هدف
در یک تقسیم‌بندی کلی گونه‌های پژوهش را از نظر هدف میتوان به سه دسته زیر تقسیم‌بندی کرد:
پژوهش‌های بنیادی[۵۴]
پژوهش‌های کاربردی[۵۵]
پژوهش‌های تحقیق و توسعه‌ای[۵۶]
پژوهش‌های بنیادی به منظور ایجاد، پالایش و توسعه نظریه‌ها انجام می‌گیرند و مسئله آنها از حوزه اجرایی و واقعی ناشی نمی‌شود. هدف اساسی این نوع پژوهش‌ها، آزمون نظریه‌های کلی و افزودن به مجموعه دانش موجود در یک زمینه خاص است.
پژوهش‌های کاربردی، پژوهش‌هایی هستند که در آنها نظریه‌ها، قانون‌ها، اصل‌ها و فن‌هایی که در پژوهش‌های بنیادی تدوین میشوند برای حل مسائل اجرایی و واقعی به کار گرفته میشوند. این نوع پژوهش‌ها بیشتر بر مؤثرترین اقدام‌ها تاکید دارند و شناسایی علت‌ها را کمتر مورد توجه قرار می‌دهند.
هدف پژوهش‌های تحقیق و توسعه‌ای، ارائه یا آزمون نظریه‌ها نیست، بلکه توسعه محصول (کالا و خدمات) یا فرایندهای جدید است. معمولاً در این نوع پژوهش محصول پس از تکمیل در شرایط واقعی (کاربردی) امتحان شده و اصلاح‌های لازم تا رسیدن به یک میزان خاص اثربخشی بر آنها اعمال میگردد (خاکی، ۱۳۹۱).
با توجه به این تقسیم بندی، پژوهش حاضر در گروه تحقیقات کاربردی قرار دارد. هدف تحقیقات کاربردی توسعه دانش کاربردی در یک زمینه خاص است. در این تحقیق شناسایی رابطه بین هزینه‌های کیفیت و کیفیت میتواند اطلاعات مفیدی را در زمینه ارائه تصویر شفافتر و قابل اتکاتر در اختیار استفاده کنندگان از این اطلاعات قرار دهد.
۳-۲-۲٫ دیدگاه ماهیت و روش
از دیدگاه ماهیت و روش، این تحقیق از نوع توصیفی، مطالعه موردی و همبستگی میباشد.
تحقیق توصیفی شامل مجموعه روشهایی است که هدف آنها توصیف کردن شرایط یا پدیدههای مورد بررسی است. در تحقیقات توصیفی محقق به دنبال چگونه بودن موضوع است و میخواهد بداند پدیده، متغیر یا مطلب چگونه است. این نوع تحقیق وضع موجود را بررسی میکند. از جمله ویژگیهای تحقیق توصیفی این است که محقق دخالتی در موقعیت، وضعیت و نقش متغیرها ندارد و آنها را دستکاری یا کنترل نمیکند و صرفا آنچه را وجود دارد مطالعه کرده، به توصیف و تشریح آن میپردازد (حافظ نیا، ۱۳۸۵).
تحقیقات توصیفی را میتوان به پنج دسته پیمایشی، همبستگی، اقدام پژوهشی، بررسی موردی و پس رویدادی تقسیم کرد (سرمد، ۱۳۸۰).
| دانلود متن کامل این پایان نامه در سایت abisho.ir |